Wrzos

Wrzos Calluna i wrzosiec Erica to przedstawiciele tej samej rodziny wrzosowatych Ericaceae, ale odrębnych rodzajów.  Zarówno jeden jak i drugi występują na terenie Polski: wrzos zwyczajny Calluna vulgaris (jedyny gatunek wrzosa, pospolity) oraz wrzosiec bagienny Erica tetralix  (jeden z 800 gatunków wrzośców wyróżnianych na świecie, rzadki, spotykany wzdłuż wybrzeży Bałtyku i na torfowych łąkach w zachodniej części kraju).

Wrzos zwyczajny jest dostępny w postaci bardzo licznych odmian uprawnych o rozmaitych rozmiarach, pokroju, barwach kwiatów i liści, terminie kwitnienia oraz trwałości kwiatów. Uprawa wrzosów w ogrodzie polega na odtworzeniu warunków siedliskowych tej rośliny w naturze. Najbardziej sprzyja im łagodny, wilgotny klimat atlantycki zachodniej Europy. To tutaj można podziwiać rozległe formacje krzewinkowe wrzosów. W Polsce występują w widnych lasach oraz na zdegradowanych łąkach i torfowiskach wysokich, na podłożu kwaśnym, ubogim w składniki pokarmowe, ale o zróżnicowanej wilgotności (od piasków po mokradła). Kwitnieniu sprzyjają dodatnie temperatury w kwietniu, kiedy zaczynają formować się kwiaty. Zwykle od końca lipca do końca września, a w przypadku odmian uprawnych od końca czerwca do listopada, rośliny obficie kwitną. Kwiaty bywają otwarte lub stulone w pąku (odmiany pączkowe – odporniejsze na niskie temperatury).

Stanowisko i siedlisko w ogrodzie

Wrzosy należy uprawiać w miejscu słonecznym, najlepiej przewiewnym. Odpowiada im podłoże kwaśne, przepuszczalne, o małej zawartości składników pokarmowych. Optymalna mieszanka powinna zawierać torf wysoki o odczynie pH 3,5-5,5 oraz piasek gruboziarnisty o frakcji ziaren ponad 2 mm, zmieszane w stosunku 60% : 40%. Gruboziarnisty piasek lub żwirek chroni przed stagnowaniem wody w podłożu, czego wrzosy nie cierpią i na co reagują zagniwaniem korzeni. Dodatek ściółki z iglastych lasów pozwoli wprowadzić grzyby mikoryzowe. Istnieje wiele gotowych podłoży dla roślin kwasolubnych oraz szczepionek mikoryzowych.

Nawożenie

Wrzosy preferują ubogie w składniki pokarmowe podłoża. Co 3 lata warto jednak zastosować nawozy. W okresie od kwietnia do czerwca jednorazowo można zasilić rośliny nawozem wieloskładnikowym, jesienią zaś nawozem z większą zawartością fosforu i potasu. W latach kiedy nie dokarmiamy roślin trzeba zadbać o kwasowość podłoża stosując odpowiednie środki zakwaszające lub uzupełniając mieszanką z torfem wysokim.

Nawodnienie

Wrzosy tolerują okresowe susze oraz umiarkowaną wilgotność. Przepuszczalne podłoże jest warunkiem koniecznym uprawy. Przed kwitnieniem oraz w trakcie kwitnienia, a także w kwietniu, kiedy zaczynają się formować kwiaty, należy zadbać o nawilżanie podłoża, najlepiej wodą pozbawioną wapnia (deszczówką).

Odchwaszczanie

Wrzosy korzenią się w podłożu płytko, ale szeroko. Z upływem lat wykształcają zasadniczy, głęboko wrastający korzeń główny oraz liczne korzenie blisko powierzchni. Należy pamiętać o tym podczas ewentualnego odchwaszczania powierzchni, tak aby ich nie zniszczyć. 

Przycinanie

W kwietniu należy przyciąć krzewinki. Cięcie nie powinno sięgać do zdrewniałych odcinków pędów, gdyż roślina się wtedy nie zregeneruje.

Ściółkowanie

Wrzosy korzystnie reagują na ściółkowanie powierzchni gleby wokół nich. Jako ściółkę można zastosować przekompostowane zrębki iglastych, kwaśny torf lub ściółkę leśną.  

Okrywanie na zimę

W pierwszych latach po posadzeniu warto zabezpieczyć rośliny okrywając je gałązkami iglastych.

Choroby

Właściwie dobrane stanowisko uprawy oraz podłoże, a także zastosowanie zdrowych roślin i odpowiednia pielęgnacja sprzyjają zdrowotności wrzosów. Jak każdy żywy organizm krzewinki te mogą być porażane przez różne gatunki chorobotwórczych grzybów, wywołujących fytoftorozy, rizoktoniozy, antraknozy, szarą pleśń oraz mączniaka prawdziwego. Należy usuwać chore części roślin, w ostateczności zastosować środki grzybobójcze.